Điểm qua 3 nguyên nhân chính dẫn đến máng cáp bị hư hỏng

Máng cáp (Cable Tray) là bộ phận quan trọng trong hệ thống điện, đóng vai trò bảo vệ và nâng đỡ cáp. Hư hỏng máng cáp không chỉ làm giảm tuổi thọ của hệ thống mà còn có thể gây mất an toàn điện.

Dưới đây là các nguyên nhân chính gây hư hỏng máng cáp, được chia thành các nhóm:

1. Nguyên nhân do Lựa chọn và Chất lượng Vật liệu

• Vật liệu không đạt chuẩn: Máng cáp được chế tạo từ vật liệu kẽm chất lượng (tôn mỏng, hợp kim không tinh khiết) sẽ dễ bị cong vênh, biến dạng và rỉ sét nhanh hơn.
• Chọn sai loại theo môi trường: Đây là nguyên nhân phổ biến nhất:

                Sử dụng máng cáp sơn tĩnh điện (chỉ dùng trong nhà, môi trường khô ráo) để lắp đặt ngoài trời hoặc trong môi trường ẩm ướt, ven biển (có hơi muối) sẽ dẫn đến bong tróc lớp sơn và rỉ sét nhanh chóng.

                Trong môi trường hóa chất, ăn mòn cao, nếu không sử dụng Inox 304/316 hoặc mạ kẽm nhúng nóng chất lượng cao, lớp bảo vệ sẽ bị ăn mòn rất nhanh.

• Lớp bảo vệ bị hư hại: Lớp sơn tĩnh điện hoặc mạ kẽm bị bong tróc, trầy xước trong quá trình vận chuyển, lắp đặt hoặc vệ sinh (dùng lực quá mạnh) sẽ tạo điều kiện cho quá trình oxy hóa (gỉ sét) bắt đầu.

2. Nguyên nhân do Thiết kế và Lắp đặt sai kỹ thuật

• Quá tải trọng thiết kế: Đây là lỗi nghiêm trọng.

                Lắp đặt quá nhiều dây cáp so với tải trọng vật lý được khuyến nghị của máng (thường chỉ nên chứa khoảng 40-50% thể tích vât lý của máng cáp).

                Hậu quả: Máng cáp bị võng, cong, biến dạng, thậm chí sập gãy toàn bộ hệ thống.

• Khoảng cách giá đỡ quá xa: Các giá đỡ (thanh chống, ty ren) được lắp đặt với khoảng cách không tính toán hợp lý (quá xa nhau) sẽ khiến máng cáp chịu lực không đều và bị võng xuống theo thời gian.
• Thi công không chắc chắn: Các mối nối (joint), bulong, ốc vít không được siết chặt hoặc thiếu phụ kiện cố định, dẫn đến hệ thống rung lắc và các mối nối bị lỏng lẻo, gây mất an toàn.
• Thiếu thông gió: Bố trí cáp quá chật hoặc không có khoảng trống để không khí lưu thông sẽ khiến nhiệt lượng sinh ra trong quá trình truyền dẫn của các tích tụ lại. Nhiệt độ cao kéo dài làm giảm tuổi thọ của cả máng cáp và lớp cách điện của dây cáp.

3. Nguyên nhân do Môi trường và Vận hành

• Môi trường khắc nghiệt:

                Độ ẩm, mưa tạt: gây gỉ sét, ẩm mốc.

                Hơi muối, hóa chất: Tăng tốc độ ăn mòn vật liệu.

                Ánh nắng mặt trời (tia UV): Gây lão hóa nhanh lớp sơn tĩnh điện hoặc các phụ kiện bằng nhựa.

• Tích tụ bụi bẩn và vật thể lạ: Bụi bẩn, rác, côn trùng, hoặc các vật thể lạ rơi vào máng cáp lâu ngày gây cản trở thoát nhiệt, tăng nguy cơ ẩm mốc, và ăn mòn.
• Thiếu bảo trì Định Kỳ: Không kiểm tra và siết chặt bulong, không vệ sinh máng cáp, không sơn dặm lại các vết trầy xước kịp thời hư hỏng nhỏ phát triển hư hỏng lớn.
• Ăn mòn điện hóa (Galvanic Corrosion): Xảy ra khi hai kim loại khác loại tiếp xúc trực tiếp trong môi trường ẩm ướt (ví dụ: máng thép tiếp xúc với bulong Inox không có lớp cách ly), làm một trong hai kim loại bị ăn mòn nhanh chóng hơn.

Để máng cáp có tuổi thọ cao và đảm bảo an toàn, cần phải lựa chọn đúng vật liệu, tính toán tải trọng kỹ lưỡng, thi công chính xác và bảo trì thường xuyên.